Wednesday, June 28, 2017

సర్కారు బళ్ళు - చదువుల గుళ్ళు

సర్కారు బళ్ళు - చదువుల గుళ్ళు
క.వి. దువుల గుళ్లయి, సంస్కరణమ్ములు సాధన చేసిన శాలలు నా
లను చెర్చుచు బాధ్యత నేర్పెడు వారధులౌ, మన ళ్లు గదా!
లక పేదల పాలిట పెన్నిధివంటివనిన్, సమభావమునన్
హృయము నెంచుచు శృంగము లెన్నడు వృద్ధిని బెంచిన హృద్యమగున్! (1)
******************************
కవిరాజవిరాజితము (హంసగతి , మహాతరుణీదయిత , శ్రవణాభరణమ్):
23 అక్షరములు ఉండును.
30 మాత్రలు ఉండును.
మాత్రా శ్రేణి: I I I - I U I - I U I - I U I - I U I - I U I - I U I - I U
4 పాదములు ఉండును.
ప్రాస నియమం కలదు
ప్రతి పాదమునందు 8,14,20 వ అక్షరములు యతి స్థానములు
ప్రతి పాదమునందు న , జ , జ , జ , జ , జ , జ , వ(లగ) గణములుండును.
*************************************
సీ. తాతదండ్రులకు విద్యను నేర్పిన బడులు
రతరాల చరిత్ర దాగు గుడులు
నిరుపేద ప్రజలకు కరువు పారద్రోలు     
వెచ్చించుటలు లేక వేలు వేలు
యసుకు తగినంత పాఠ్యప్రణాళిక
ను గల్గి యిచ్చు నుల్లాస హేలి
దువులతో పాటు సంస్కారములు నేర్పి
ధీమంతులుగ మార్చి తీర్చు కలలు
తే.గీ. ట్టి సర్కారు బడులన్ని యావిరౌచు
బ్బు నాశించి చదువుల డాబు చూపి
విద్య నేర్పుట, నేర్చుట బేరమవుచు
చిన్నవారి నొత్తిడి పెంచు చేష్టలేల? (2)

తే.గీ. మాతృభాషలో చదువులు మానకుండ
అన్యభాషలు నేర్పుచు నాణ్యతమున
ప్రగతి పథములో పయనించు డుల కొరకు
పాఠకులు ప్రయత్నించిన  భాగ్యమగును. (3)
  

చ. గురువయి నీవు నేర్పు బడి కూడదటంచుచు గన్నవారికిన్
రులకు జెప్పు బోధనలపై తగు నమ్మక ముంచకుండుచున్
చెచగ సామరస్యము, నశించెను నేడు ప్రభుత్వ శాఖలున్   
రువకు మార్గదర్శివను మాటను! మార్పుకు నీవె మూలమౌ!  (4)

కం. విద్యాదానము కొరకై
ద్యమములు జేయుచున్న నున్నతపు బడుల్
చోద్యముగ చూడకు ప్రభూ
బాధ్యత గని శుద్ధిచేయు బాలలకు గుడుల్!  (5)    
… మల్లేశ్వరరావు పొలిమేర

   Trophy Club, Texas, USA. Ph: +1 9253894335 

Wednesday, June 14, 2017

తొలకరి చినుకులు - రైతుల తలపులు

తొలకరి చినుకులు పడక

ఉ. ల్లెలు బంటభూములను ల్కుట మానుచు జిన్నబుచ్చుచున్
ల్లలు దాటి, పట్టణము లెక్కువ ముంచుతు విఱ్ఱవీగుతున్
ల్లరుకున్ విషాదముల నిచ్చుచు ముంచెను శోకసంద్రమున్
ల్లలు మానవయ్య, మము గాచగ రా! వరుణా! పరంజయా ! (1)

ఇంద్రవజ్రము
మేమ్ము రాకుండెను మేదినందున్
తాగేటి నీరెక్కడ తాకకుండెన్
మా గాథ మా బాధలు మార్చలేకన్
త్యాగాల జీవమ్ములు ధారపోసెన్ (2)
******************************
ఇంద్రవజ్రము: వృత్తం రకానికి చెందినది
11 అక్షరములు ఉండును.
18 మాత్రలు ఉండును.
మాత్రా శ్రేణి: U U I - U U I - I U I - U U
4 పాదములు ఉండును.
ప్రాస నియమం కలదు
ప్రతి పాదమునందు 8 వ అక్షరము యతి స్థానము
ప్రతి పాదమునందు త , త , జ , గా(గగ) గణములుండును.
*************************************

సీ. పైరు విత్తు నపుడు ర్షమ్ము రాకుండ
నీరుకై రోదించు నిత్యమతను
నారు నాలస్యమై నాభీలములు హెచ్చి
ధిగమించక వాలి లసిసొలసె
పంట చేతికి రాగ ర్షించె పగబట్టి
ష్టమ్ము వ్యర్ధమై లతపడెను
తుపవనమ్ములు కృతకర్మ తోడుత
లిసి రాకున్నచో లిమి చెడును
తే.గీ. ర్యవేక్షించి ప్రకృతిని దిల పరుచు
రుణ దేవుడు దీవించి రము లిచ్చు,
రైతు బ్రతికిన బ్రతికించు రాజ్యములను
న్నదాత శ్రమకు తగ్గ యాప్తి కలుగు. (3)

తొలకరి చినుకులు పడిన

కం. ల్లెప్రజలను తట్టుచు
తుళ్లించగ మమతలన్ని తొలకరి చినుకుల్,
ల్లుల సవ్వడితో నూ
ర్లల్లో సస్యముల చుట్టు రైతుల తలపుల్ ! (4)

కం.ర్షపు చినుకులు పడి పడి
ర్షము పెంచుచు తడి తడి హాయిని గొలిపెన్,
ర్షకలోకము మడి మడి
ర్షపు నీటిన్ విడి విడి రవశ మాయన్! . (5)

… మల్లేశ్వరరావు పొలిమేర

Tuesday, June 6, 2017

పెదమావయ్య, అత్తల పెళ్లి రోజు

పెదమావయ్య, అత్తల పెళ్లి రోజు (వేంకట నారాయణ మరియు లక్ష్మి )
*****************మత్తకోకిల********************
త్తుకెత్తిరి తోడుగుండుచు నేమి తక్కువ జేయకన్
పెత్తనమ్మయి లక్ష్మి, వేంకట పేర్మిజూపెను నిత్యమున్
త్తుకొల్పులు బంచునెప్పుడు హాయి బెంచెడు నెమ్మితో
త్త మావల పెళ్లి రోజిది యాత్మనిండుగ వేడుకౌ
పొత్తునింపుతు నెల్లకాలము బొందునెప్పుడు సౌఖ్యముల్
******************************************
పెత్తనమ్మయి = పెద్దయి, హత్తుకొలుపు = ఒద్దికపరచు, పొందు


Sunday, June 4, 2017

ధనికొండ గారి సమస్య: నాశార్థము నాదు మనువు నాడు లభించెన్

వరుడు యొక్క కుత్సితబుద్దిని తెలుసుకొన్న వధువు పలుకులు ...
*******************************************************
కం. వేశము మార్చిన యీ కీ
నాశార్థము నాదు మనువు నాడు లభించెన్
నా శక్తిని నమ్మి "వలదు
నీశుని" గని నే నెడలుచు నెలుఁగెత్తెనురా!
*******************************************************
కీనాశ = రాక్షసుని , అర్థము = అభిప్రాయము, ఈశుని = భర్త

Friday, June 2, 2017

GITAM రోజులు

మా ఇంజినీరింగ్ GITAM రోజులు ...
****************************************************
సీ. ఏ చోట గువ్వలో ఎగిరెగురుతు వాలె
విద్యుత్తు శాఖలో విద్య కొరకు
"గీతమ్"ను గలిసి సంగీత స్వరాలౌచు
మిత్రులుగా ఆడి మైత్రి పెంచె
సాగర తీరము, సంధ్యా సమయములు
గడిపిన స్మృతులెప్డు కనులకింపు
చిలిపి చేష్టలె నాడు, చిత్రములుగ నేడు
చెలిమి పెంచేటివౌ స్నేహితులకు

తే.గీ. జూనియర్లకై స్వాగత శోభలన్ని
అరకులోయలకు విహార యాత్రకెల్లి
పంచుకుంటిమిటు విశాఖపట్నమందు
మూడు వత్సరముల నెమ్మి ముచ్చటాయె!
****************************************************